Sayfalar

Bi navê Xwedê rehman û rehîm

23 Aralık 2008 Salı

Kurmanc û Kirmanc

Rê û rêbazên têkbirin, bişaftin û bindestkirinê gelek in. Bi karanîna van rêbazan li gor dem û rewşa mirovan tê kifşkirin. Heke ew neyar, dagirker û mêtinger bi hêza xwe bawer be û bizanibe dê vî karî bi zordarî û sîtemkarîyê pêk bîne, wê hingê qet guh nade tiştekî din. Êrişê di be ser wê girseya merivan û ji bo dengê xwe nekin li ber fermanê wî bibine bende, war û welatê wan dagir dike, gencînî û dewlemendî yê wan ji wan distîne, tenê seba her dem li destê wî binihêrin, li ber serî hilnedin û bi xwe hişyar nebin, wana ango ew gel, kes û desteya ku hildaye bin bandora xwe bi nanoziko dide xebatê û bi xwe dide girêdan.

Heke bi vî qaydî pêk neyne, wê çaxê ji wan re dibêje, em birayê hevdu ne. Ji ber vê em hevpar in. Lê birayê mezin ez im, dema qala min tê kirin ya rastî qala te jî têkirin. Vêca li vir tiştekî meriv bixeyî de, razî nebe tuneye. Ji xwe bav û kalên me berê de mildane hev, bi hevdu re li hember neyar berxwe dan û ev welatê meyê behişta dunyê rizgar kirin. Îro jî em birayê hevdu ne, lê neyarên me yên berê ve çav berdane dewlemendîyên me yên sererd û binerd. Heznakim em mîna birayan hevdu re birêve herin, ji nîmet û xêra vî welatê xwe yê behişt sûd werbigirin. Hez dikin ku tifaqa me xerab bibe, ji ber vê me berdidine hevdu. Loma gotî em guh nedine van neyaran (!) û şikûr bikin, ji halê xwe razî bin. Lê rewşa me hê xirabtir bûya?!

Lê ger ku evna jî pere nekin, ev birayên me yên asî (!) hişê xwe nedine serê xwe, bi rewşa xwe qayîl nebin, rabin li hember me serîhildin, nankorîyê bikin, vêca emê têkevine navbera wan. Şer û dozê wan hin bin, nakokî û dubendîyên wan bihesin. Bi vî şeklî emê cudayî têxine navbera wan, wan ji hevdu sar bikin. Wê çaxê yê hevda bikevin, ji hêz û taqet bikevin û loma nikarin li hember me rawestin.

A rêbaza herî serketî û xeternak jî bêşik eva dawîn e. Lewra ev rêbaza ku bi teref gelek hêzên mêtinger ve tê bikaranînîn ya herî erjeng e. Çima? Ka em qala wê bikin.

Berya her tiştî dema neyar lê dinihêre ne bi dek û dolaban ne jî bi zext û zorê nikare vî gelî serkut bike, îcar sîxûrê xwe mîna lêkolîner, xêrxwaz, gerok dixe nav wan. Ev kesana jî bi awayekî nepenî karê xwe dikin. Çi xwîy û xeysetê wan hebe hîn dibin, çi nakokî û neyartîyên wan hebe dibînin. A ji vê şunda lîstik û kemînê xwe li ser van tişta saz dikin. Dikevine nav wan, cûdahî û dubendîyên wan mezin dikin, dikevine rex wan, xwe mîna hezkiriyê wan nîşan didin. Dema ev plana wan bigre, ji wan hinek meriv bidine pey wan, êdî xîmê dolabê xwe avêtine. Lewra dê wana ji hundir ve têk bibin. Ne pêwîst e ku, xwe biavêjine tehlîkê. Wana berdine hevdu bes e.

Îro dema em li neyarê Kurdan dinihêrin heman tiştî dikin. Êdî dizanin Kurd mîna berê ji hev dûr nînin, hevdu nas dikin, zanin li ku derê, kîjan heremê, di çi rewşê de ne. Têkilîyê wan xurt bûne û xwe yek netew dizanin. A ev yeka jî neyar ditirsîne, loma radibe ji birayan hineka kaşî cem xwe dike, ji wan re dibêje vaye filankes dil heye navê te winda bike, mafê te bixwe. Divê tu jî rabî bibêjî ez jî heme û lazime ez jî bi serê xwe bême nasîn.

Belkî me hinekî dirêj kir, lê bira be. Çimkî mijar girîng e. Hinek dilhene neyartîyê têxine nava Kurmanc û Kirmancan. Radibin bi navê zanistê, cûdahî û dewlemendîyên zaraveyên zimanê Kurdî wekî ferqa di navbera zimanan de nîşan didin. Bi tehrî jî dikin ku Kurdan ji hev sar bikin û ji hêz bixin.

Lê ewna pir derengî ketin!

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder